Blockchain là công nghệ đột phá, nổi bật trên thị trường đầu tư tiền điện tử và công nghệ toàn cầu. Công nghệ này sở hữu tiềm năng ứng dụng rộng lớn, được liên kết và bảo mật bằng các thuật toán mã hóa phức tạp. Vì vậy, việc tìm hiểu về blockchain ngay từ bây giờ là hết sức cần thiết. Cùng Trading Crypto tìm hiểu về blockchain cơ bản qua bài viết này nhé!
Tìm hiểu về blockchain cơ bản
Trước khi đi vào thông tin chi tiết, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu cơ bản về công nghệ blockchain đã nhé.
Định nghĩa blockchain cơ bản là gì?
Cùng với Bitcoin và Ethereum, công nghệ Blockchain đang trở thành một chủ đề nóng hổi. Nó được quan tâm rộng rãi, từ giới công nghệ đến cộng đồng đầu tư. Công nghệ này đã mở ra một thế giới tiền ảo với nhiều khả năng và tiềm năng ứng dụng khác nhau.
Mặc dù khái niệm Blockchain có vẻ phức tạp đối với nhiều người. Trên thực tế, nguyên lý cốt lõi của nó lại khá đơn giản. Về cấu trúc, Blockchain có thể được hiểu như một dạng cơ sở dữ liệu. Trong đó các thông tin được lưu trữ trong các khối (block) và liên kết với nhau thành một chuỗi (chain).

Mỗi khi có thông tin hoặc giao dịch mới xảy ra, thông tin đó sẽ được thêm vào một khối mới. Nó sẽ liên kết với khối trước đó, tạo thành một chuỗi dữ liệu liên tục. Cấu trúc này khác với cách lưu trữ dữ liệu truyền thống, khi mà các thông tin cũ không bị xóa. Thay vào đó, chúng được lưu giữ trong các khối riêng biệt và liên kết với nhau.
Nền tảng blockchain phát triển từ khi nào?
Từ những năm 1980, các nhà sáng chế đã liên tục nghiên cứu và phát triển các thuật toán mã hóa nhằm giải quyết vấn đề bảo mật thông tin trên internet. Tuy nhiên, quá trình này gặp nhiều khó khăn do sự can thiệp của các bên thứ ba. Đặc biệt là đối với các tội phạm an ninh mạng.
Vào năm 1998, các nhà nghiên cứu Scott Stornetta và Stuart Haber đã đề xuất ý tưởng về một chuỗi dữ liệu bất biến. Nó có thể theo dõi chính xác thời gian của các tệp dữ liệu để chúng không bị giả mạo. Tuy nhiên, cách tiếp cận này vẫn chưa được các chuyên gia đánh giá là đáng tin cậy đầy đủ.
Vào năm 2008, Satoshi Nakamoto người được coi là cha đẻ của Bitcoin. Họ đã sử dụng các kỹ thuật mã hóa để tạo ra một loại tiền kỹ thuật số. Từ nền tảng này, công nghệ Blockchain cơ bản và các ứng dụng khác của nó đã ra đời và ngày càng phát triển mạnh mẽ.
Xem thêm: Blockchain là gì? Những điều cần biết cho người mới
Các tính chất cơ bản của blockchain là gì?
Công nghệ Blockchain được xem là một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực bảo mật thông tin. Sự ra đời và phát triển của Blockchain đã mở ra nhiều cơ hội và ứng dụng tiềm năng như sau:
- Tính phi tập trung (Decentralized): Blockchain hoạt động độc lập, dựa trên các thuật toán. Các giao dịch được thực hiện trực tiếp giữa các bên, không cần qua trung gian, giúp giảm thiểu rủi ro từ bên thứ ba.
- Tính phân tán: Dữ liệu được lưu trữ trên hàng ngàn thiết bị với mạng lưới các node phân tán. Ngay cả khi một số nơi bị mất hoặc lỗi dữ liệu, thông tin vẫn còn tại các node khác. Mỗi node có khả năng sao chép và lưu trữ, khiến việc xâm nhập toàn bộ hệ thống trở nên rất khó khăn.
- Tính không thể thay đổi: Blockchain cơ bản được xây dựng dựa trên các mã băm độc nhất, nên để tấn công vào một khối, hacker phải tấn công gần như tất cả các khối, điều này gần như không thể thực hiện được.
- Tính bảo mật: Chỉ những người sở hữu Private Key mới có thể truy cập vào dữ liệu bên trong Blockchain.
- Tính minh bạch: Mọi cập nhật trong Blockchain đều được lưu lại lịch sử giao dịch, có thể kiểm tra và truy xuất thông tin.
- Tích hợp Smart Contract (hợp đồng thông minh): Các nội dung hợp đồng sẽ được thực thi tự động khi các điều kiện trước đó được chấp nhận, không ai có thể hủy bỏ chúng.

Một số thuật toán của nền tảng blockchain
Công nghệ Blockchain cơ bản sử dụng thuật toán đồng thuận để xác thực chính xác các thông tin trong bản ghi và các nút trong mạng lưới. Điều này cho phép ghi lại thông tin giao dịch vào Blockchain một cách tin cậy. Và dưới đây là một số thuật toán phổ biến nhất của nền tảng Blockchain.
Thuật toán blockchain Proof of work (PoW)
Proof of Work (PoW) là thuật toán đồng thuận đầu tiên được sử dụng trong Blockchain. Đặc biệt là trong Bitcoin – tiền điện tử hàng đầu. Trong quá trình khai thác PoW, các thợ đào (miner) sẽ sử dụng sức mạnh máy tính của họ để giải các bài toán tạo ra mã băm. Khi các nút trong mạng đạt được đồng thuận và chấp nhận mã băm này. Các thợ đào mới có thể xác thực các khối giao dịch và thêm chúng vào chuỗi Blockchain.
Thuật toán blockchain cơ bản Proof of Stake (PoS)
Proof of Stake (PoS) là một thuật toán đồng thuận được phát triển như một sự thay thế cho Proof of Work (PoW). Mục tiêu của PoS là đạt được sự đồng thuận phân tán thông qua “bằng chứng cổ phần”. Cơ chế đồng thuận này không yêu cầu các thợ đào (miner) như trong PoW. Thay vào đó, những người tham gia sẽ phải đặt cược (stake) một lượng lớn coin của họ. Từ đó để giành quyền xác thực và tạo khối mới.
Thuật toán blockchain Delegated Proof of Stake (DPoS)
Delegated Proof of Stake (DPoS) là một cơ chế đồng thuận khác trong Blockchain. Trong DPoS, người dùng sẽ bỏ phiếu để chọn ra những người được ủy quyền (delegates). Những delegate nhận được càng nhiều phiếu, họ càng có nhiều quyền lực trong việc tạo ra các khối giao dịch có giá trị cho cộng đồng. Phương pháp này nhằm mang lại sự công bằng. Thông qua việc bỏ phiếu liên tục và sự xáo trộn thường xuyên trong hệ thống.
Thuật toán blockchain cơ bản Byzantine Fault Tolerance (BFT)
Byzantine Fault Tolerance đó là một thuật toán đồng thuận. Nhằm chống lại các hành vi gian lận trong hệ thống Blockchain. Theo nguyên lý BFT, hệ thống sẽ vẫn hoạt động ổn định. Miễn là số lượng các nút xấu (Byzantine nodes) không vượt quá ⅓ tổng số nút.
Thuật toán BFT cho phép những người tham gia xác minh và quản lý trạng thái của chuỗi. Đồng thời chia sẻ thông điệp với các chuỗi khác để có được bản ghi giao dịch trung thực và chính xác nhất.

Ngoài ra còn rất nhiều các thuật toán Blockchain khác nữa, bạn có thể tìm hiểu thêm. Tuy nhiên, phía trên là những thuật toán phổ biến và thường gặp nhất.
Cấu trúc và cơ chế hoạt động của blockchain cơ bản
Cấu trúc Blockchain cơ bản bao gồm hai thành phần chính:
- Khối (Block): Mỗi khối chứa các dữ liệu được ghi nhận.
- Chuỗi (Chain): Các khối được liên kết với nhau tạo thành một chuỗi liên tục.
Mỗi khối bao gồm có ba thành phần:
- Data (Dữ liệu): Các bản ghi dữ liệu đã được xác minh và bảo vệ bằng các thuật toán mã hóa phụ thuộc vào từng chuỗi.
- Mã Hash của khối hiện tại (Mã hàm băm): Đây là mã băm của nội dung dữ liệu trong khối.
- Mã Previous Hash (Mã Hash khối trước đó): Đây là mã băm của khối trước đó, được liên kết với khối hiện tại.
Ví dụ về các thông tin được ghi lại trong một khối Blockchain bao gồm: thông tin người gửi, người nhận và số lượng đơn vị tiền ảo (coin) đã được gửi. Mỗi khối Blockchain có một Mã Hash riêng. Đây là một chuỗi ký tự và số được tạo ra bằng một thuật toán mã hóa.
Hoạt động của Blockchain được diễn ra như sau: Đầu tiên, các thông tin về giao dịch được ghi lại trên hệ thống để tạo bản ghi hồ sơ. Sau đó, các máy tính trong hệ thống (được gọi là Node) sẽ xác minh tính hợp lệ của các bản ghi này theo thuật toán đồng thuận trên Blockchain.

Xem thêm: OKX – Mở tài khoản sàn giao dịch OKX trên máy tính
Cách thức vận hành của blockchain cơ bản
Từ khái niệm Blockchain cơ bản, chúng ta có thể hiểu được cách thức vận hành của công nghệ này:
- Khi một giao dịch xảy ra, nó được ghi lại dưới dạng “khối” dữ liệu. Những giao dịch này thể hiện sự chuyển động của một tài sản, có thể là hữu hình (sản phẩm) hoặc vô hình (trí tuệ).
- Các khối dữ liệu này được liên kết với nhau, tạo thành một chuỗi liên tục. Khi một tài sản được chuyển từ nơi này sang nơi khác hoặc quyền sở hữu được trao đổi, các khối dữ liệu sẽ được thêm vào chuỗi.
- Các khối dữ liệu tự liên kết với nhau nhằm đảm bảo an toàn và ngăn chặn sự thay đổi hay can thiệp bên ngoài. Mỗi khối bổ sung sẽ tăng cường xác minh những khối trước đó, cũng như toàn bộ chuỗi.
Điều này làm cho việc giả mạo Blockchain cơ bản trở nên vô cùng khó khăn. Nó giúp duy trì tính bất biến của dữ liệu. Đây là một đặc điểm quan trọng, loại bỏ khả năng các khối hay dữ liệu gốc bị làm giả. Từ đó, Blockchain tạo ra một mạng lưới giao dịch dựa trên sổ cái điện tử đáng tin cậy.

Bên cạnh blockchain, bạn cũng có thể tìm hểu thêm về Arbitrum để giúp cải thiện hiệu suất của blockchain. Vậy Arbitrum là gì? Arbitrum là một giải pháp mở rộng quy mô Layer 2 cho blockchain Ethereum. Nó được thiết kế để cải thiện hiệu suất và giảm phí giao dịch bằng cách xử lý các giao dịch ngoài chuỗi chính (Layer 1) của Ethereum trước khi ghi nhận kết quả cuối cùng trở lại chuỗi chính.
Lời kết
Vừa rồi, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu kỹ lưỡng về công nghệ blockchain cơ bản. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến chủ đề này, hãy nhanh chóng chia sẻ lên phần bình luận. Trading Crypto sẽ cố gắng giải đáp những câu hỏi của bạn trong thời gian sớm nhất có thể.
Câu hỏi thường gặp
Blockchain được hiểu là gì?
Blockchain cơ bản là một công nghệ phân tán, phi tập trung, lưu trữ các giao dịch dưới dạng các khối (block) được liên kết với nhau một cách bất biến. Công nghệ này ra đời cùng với sự xuất hiện của đồng tiền điện tử Bitcoin.
Nguyên tắc công nghệ blockchain dựa vào là gì?
Blockchain hoạt động dựa trên nguyên tắc cho phép thông tin được phân phối giữa các thành viên tham gia mà không bị sao chép hay thay đổi.
Các loại blockchain phổ biến hiện nay là gì?
Blockchain có ba loại chính: công khai (public), riêng tư (private) và liên minh (consortium).