Sự xuất hiện của sàn DEX đánh dấu sự chuyển đổi quan trọng từ mô hình giao dịch truyền thống sang mô hình phi tập trung. Không những đóng góp to lớn vào việc phát triển hệ sinh thái DeFi, sàn DEX còn mở ra nhiều cơ hội về sự an toàn, riêng tư và tính minh bạch đối với người dùng. Nếu bạn đang thực sự quan tâm về sàn giao dịch tiền mã hóa này. Hãy cùng Trading Crypto tìm hiểu rõ hơn về DEX qua bài viết dưới đây nhé!
Tìm hiểu khái quát về sàn giao dịch phi tập trung DEX
Trong nhiều năm trở lại đây, sự phát triển lớn mạnh của các sàn giao dịch phi tập trung là điều không thể phủ nhận. Qua đó thu hút được sự quan tâm rộng lớn từ các nhà đầu tư trên thế giới. Vậy sàn DEX là gì? Đọc ngay đoạn thông tin sau để tìm kiếm câu trả lời.
Sàn DEX là gì?
DEX hay còn được gọi là Decentralized Exchange. Đây là sàn giao dịch tiền mã hóa được xây dựng và hoạt động theo cơ chế phi tập trung trên các nền tảng Blockchain. Một số sàn DEX nổi bật nhất hiện nay có thể kể đến như: Uniswap, PancakeSwap, Trader Joe… Các sàn giao dịch này cho phép nhà đầu tư mua hoặc bán ngang hàng P2P ngay trên hệ sinh thái Blockchain mà không có bất cứ sự can thiệp nào từ bên thứ 3.
Đặc biệt, DEX hoạt động dựa vào các hợp đồng thông minh trên nền tảng Blockchain. Cho nên nó sẽ tự động hóa các quy trình giao dịch. Đồng thời đảm bảo được tính minh bạch, an toàn và tin cậy khi giao dịch tiền ảo Crypto cho người dùng.
Bản chất hoạt động của DEX là gì?
Đối với sàn DEX, khi giao dịch bạn có thể tạo và giữ tài sản bằng ví cá nhân. Có nghĩa không cần thông qua bất kỳ tổ chức nào nhưng bạn vẫn có quyền lưu trữ, mua hay bán các loại tiền điện tử mà bạn muốn. Hơn nữa, việc mua/ bán còn được diễn ra một cách công khai và minh bạch. Khi lệnh mua bán được thực hiện, DEX sẽ thông báo và đợi nhà đầu tư khác vào chấp nhận mua hoặc bán. Một khi hai bên thỏa thuận xong mức giá thì giao dịch sẽ ngay lập tức được tiến hành.
Xem thêm: Crypto là gì? Tổng quan kiến thức về giao dịch Crypto
Điều gì khiến DEX trở thành mảnh ghép quan trọng trong Crypto
Vậy điều gì đã khiến DEX trở thành một trong những mảnh ghép quan trọng trên thị trường Crypto? Đó là:
- Tính phi tập trung: Đây là một trong những điểm nổi bật nhất của việc đầu tư DEX. Nhờ đó, người dùng có hoàn toàn quyền kiểm soát các tài sản của mình. Họ có thể tự mình thực hiện giao dịch trực tiếp trên Blockchain mà không phải qua sự trung gian. Điều này tạo ra được sự độc lập và an toàn về quản lý tài sản.
- Tính ẩn danh: Ngoài ra, DEX còn sở hữu tính ẩn danh người dùng. Thay vì phải cung cấp các thông tin cá nhân để tham gia giao dịch thì trên sàn DEX, trader hoàn toàn có thể giao dịch ẩn danh.
- Thúc đẩy các ứng dụng DeFI: DEX giúp nhà giao dịch dễ dàng tham gia vào các hoạt động về vay, mượn, đầu tư, quản lý… mà không cần phải dựa vào các cơ cấu trung gian truyền thống nào.
Lợi ích và hạn chế khi đầu tư trên DEX
Nhằm giúp các trader mới có thể hiểu rõ hơn về các sàn giao dịch phi tập trung. Sau đây chính là các ưu nhược điểm khi giao dịch DEX mà bạn cần lưu ý.
Những điều kiện thuận lợi khi giao dịch với DEX Investing
Nói về những điều kiện thuận luận mà DEX tạo ra cho người dùng, phải kể đến 3 điểm nổi bật sau:
DEX có quyền kiểm soát
Thứ nhất, sàn DEX có quyền kiểm soát. Có nghĩa, người dùng hoàn toàn nắm toàn quyền sở hữu các tài sản của mình. Khi đó, tất cả các giao dịch sẽ được diễn ra ngang hàng P2P thông qua các hợp đồng thông minh. Đây là điều làm nên sự khác biệt lớn nhất giữa sàn CEX và DEX. Bởi khi sử dụng CEX, bạn sẽ trao quyền nắm giữ tài sản cho sàn. Đồng nghĩa với việc, bạn chỉ đang được sàn cung cấp quyền truy cập và sử dụng số tài sản đó. Thậm chí, sàn CEX có thể khóa quyền truy cập của người dùng bất cứ lúc nào.
Tính ẩn danh của DEX là gì?
Thứ hai, khi đầu tư DEX trên các sàn phi tập trung, trader sẽ được ẩn danh danh tính. Vì vậy khi thực hiện giao dịch, sàn chỉ biết được số lượng ví mà không hề biết người thực hiện là ai. Đây là một đặc trưng vô cùng tốt, giúp trader giữ kín danh tính và bảo vệ được các thông tin cá nhân.
Mức độ bảo mật sàn DEX
Cuối cùng, mức độ bảo mật của DEX vô cùng an toàn. Mặc dù đã có rất nhiều sàn giao dịch tập trung bị hacker tấn công gây ra các hậu quả nghiêm trọng. Ví dụ như: mất hết tài sản, lộ thông tin cá nhân… thì với sàn DEX điều đó dường như là không thể. Bởi vì tài sản của người dùng nền trên nền tảng Blockchain và được bảo mật bởi các node trong mạng lưới.
Một số hạn chế cần cân nhắc của DEX
Tuy nhiên, cũng không thể nào phủ nhận một số nhược điểm còn khuyết thiếu của DEX như:
Tính trải nghiệm người dùng chưa cao
Tính trải nghiệm của người dùng trên các nền tảng phi tập trung chưa được cao. Giao diện có thể chưa đáp ứng được độ mượt mà như các sàn giao dịch CEX khác. Nhưng điều này đang được các nhà phát triển cải thiện trong tương lai gần.
Thanh khoản sàn DEX thấp
Bên cạnh đó, thanh khoản trên các sàn giao dịch DEX vẫn còn khá thấp. Nếu so sánh với các sàn giao dịch tập trung khác thì mức thanh khoản này thấp hơn rất nhiều. Điều này là do số lượng trader sử dụng sàn DEX để giao dịch vẫn còn ít, khiến thanh khoản bị thấp. Tuy nhiên, hạn chế này có thể khắc phục nếu DEX ngày càng thu hút được khối lượng trader nhiều hơn.
DEX có độ trễ giao dịch
Cuối cùng, giao dịch DEX có độ trễ thấp. Đây cũng là một điểm yếu khác khiến cho sàn phi tập trung trở nên kén người dùng. Bởi các lệnh đều được thực hiện on-chain trên Blockchain và phải chờ đợi xác nhận từ các trader khác. Cho nên dẫn đến việc độ trễ giao dịch bị thấp.
Phân loại sàn DEX trên thị trường Crypto
Như đã nói ở trên, sàn giao dịch phi tập trung DEX ngày càng phát triển nên hiện có rất nhiều sàn DEX ra đời. Và tất cả chúng sẽ được phân loại thành nhiều tiêu chí khác nhau với 3 hình thức phổ biến:
Phân loại DEX Investing theo cơ chế khớp lệnh
Các chuyên gia có thể phân loại DEX Investing theo cơ chế khớp lệnh. Theo đó, một trong những cơ chế khớp lệnh phổ biến nhất trên các sàn DEX như là Order Book. Đối với cơ chế này, lệnh sẽ được thực thi nếu giá của sổ lệnh khớp với giá mà trader đã đặt ra. Bên cạnh đó, giao dịch theo cơ chế này sẽ giúp người dùng biết được đâu là mức giá khớp lệnh và dễ dàng hơn trong việc đặt lệnh Limit Order để giao dịch với mức giá hợp lý. Một số sàn DEX phổ biến sử dụng cơ chế Order Book gồm có: IDEX, dYdX, Serum, Dexalot…
Phân loại thanh khoản sàn DEX là gì?
Nếu xét theo nguồn thanh khoản, ta có thể chia DEX thành hai loại là Liquidity Center và Liquidity Aggregator, trong đó:
- AMM Liquidity Center: Là các sàn DEX tự triển khai Pool thanh khoản. Có nghĩa chúng có thanh khoản riêng mà không phải phụ thuộc vào bên thứ 3. Bao gồm: sàn Uniswap, Sushiswap, PancakeSwap…
- AMM Liquidity Aggregator: Là các DEX tổng hợp thanh khoản từ các sàn Liquidity Center. Sàn này có thể tổng hợp thanh khoản từ nhiều AMM, cung cấp cho người dùng lộ trình và mức giá giao dịch tốt nhất. Tuy nhiên, thanh khoản của sàn này sẽ bị phụ thuộc vào Liquidity Center. Ví dụ như: Paraswap, Match và 1Inch…
Phân loại DEX theo hình thức giao dịch
Hoặc có thể phân loại sàn DEX theo hình thức giao dịch, cụ thể:
- Spot – Sàn giao dịch giao ngay: Các sàn DEX này cho phép trader giao dịch trực tiếp giữa các cặp tiền điện tử và Token. Ví dụ như Uniswap DEX.
- Sàn giao dịch đòn bẩy: Một số sàn cung cấp tính năng giao dịch DEX đòn bẩy. Điều này cho phép người dùng mở các vị thế đòn bẩy để tăng cơ hội kiếm lời. Ví dụ như sàn dYdX.
- Sàn giao dịch phái sinh: Loại sàn này cho phép giao dịch với các sản phẩm phái sinh như: hợp đồng tương lai và tùy chọn. Nổi bật có DEX GMX.
Các tiêu chí để đánh giá một sàn giao dịch DEX là gì?
Vậy làm sao để đánh giá một sàn giao dịch phi tập trung có chất lượng và phù hợp với mình hay không. Thông thường, các trader có thể dựa vào một số tiêu chí như sau:
Đánh giá thông qua mức độ uy tín sàn DEX
Đầu tiên, trader có thể dựa trên số năm hoạt động, cách xử lý vấn đề hay các dự án tiềm năng như Launchpad, Launchpool… để đánh giá bất cứ sàn DEX nào. Nếu bạn vẫn chưa hiểu rõ Launchpad là gì hay Launchpool hoạt động ra sao thì hãy theo dõi Trading Crypto để cập nhật nhé.
Ngoài ra, những DEX uy tín thường sẽ cung cấp các tài liệu một cách rõ ràng, đầy đủ và minh bạch. Đồng thời xây dựng các kênh truyền thông như: Telegram, Discord… để có thể cập nhật tin tức Crypto một cách nhanh chóng và chính xác nhất cho người dùng.
Tính an toàn và bảo mật người dùng của sàn giao dịch phi tập trung
Bên cạnh đó, bạn có thể tập trung vào tính an toàn và bảo mật của sàn. Bởi các sàn giao dịch phi tập trung DEX thường là mục tiêu nhắm đến của các cuộc tấn công mạng. Vì vậy, bạn nên kiểm tra xem sàn đã được kiểm toán hợp đồng thông minh hay chưa. Đồng thời tìm hiểu về các cuộc tấn công trước đây của sàn. Nếu có thì chính sách bồi thường có phù hợp và bảo đảm quyền lợi hay không.
Các loại phí giao dịch, thanh khoản DEX
Hoặc đánh giá DEX thông qua các loại phí giao dịch, gồm: Swap và phí gas. Trong đó, Swap của sàn giao dịch phi tập trung thường giao động từ 0.3%. Còn phí gas là khoản phí người dùng phải trả cho node để giao dịch được tiến hành xử lý. Đặc biệt, trader có thể thông qua chỉ số tổng giá trị bị khóa hay khối lượng giao dịch để đưa ra nhận xét khách quan nhất về sàn.
Mức độ trải nghiệm người dùng trên DEX Investing
Đặc biệt, mức độ trải nghiệm của người dùng khi DEX Investing cũng là một tiêu chí vô cùng quan trọng. Bởi một trải nghiệm tốt sẽ là yếu tố giúp sàn thu hút được nhiều người dùng hơn. Những điều này thường được thể hiện qua các yếu tố: giao diện thân thiện, tốc độ xử lý nhanh, tính năng tích hợp logic…
Các tính năng và sự cải tiến
Cuối cùng, không thể thiếu tiêu chí về việc cung cấp nhiều tính năng và sự cải tiến. Nếu DEX có nhiều công dụng hữu ích chắc chắn sẽ giữ chân được khách hàng. Hơn nữa, sự cải tiến về các sản phẩm cũng là điều then chốt chứng minh được sự uy tín của sàn. Đồng thời tăng thêm sức cạnh tranh so với các dự án đầu tư phi tập trung khác.
Top 3 sàn giao dịch DEX phi tập trung uy tín nhất hiện nay
Theo nhận định từ các chuyên gia, việc đánh giá khách quan bất cứ sàn giao dịch DEX nào cũng vô cùng khó khăn đối với trader. Để giúp các nhà đầu tư vượt qua được điều ấy thì sau đây chính là top 3 sàn giao dịch phi tập trung uy tín được Trading Crypto giới thiệu.
Sàn Uniswap V3 DEX là gì?
Cái tên đầu tiên trong top 3 sàn giao dịch phi tập trung chất lượng nhất đó là Uniswap V3. Theo thống kê, Uniswap là sàn DEX có khối lượng giao dịch lớn nhất trên thị trường Crypto. Và là một trong những DEX đi đầu với nhiều cải tiến ở phiên bản thứ 3. Thậm chí, Volume giao dịch hàng ngày của Uniswap V3 lên tới 1.2 tỷ USD với hơn 1677 cặp tiền mã hóa giao dịch khác nhau.
Đặc biệt dự án đang thực hiện chiến lược mở rộng theo chiều ngang khi lấn sang các giải pháp L2 nổi bật. Ví dụ như: Optimism, Polygon, Arbitrum… Gần đây nhất, cộng đồng đã thông qua đề xuất triển khai phương án trên BNB Chain.
PancakeSwap DEX
Cái tên thứ hai được nhắc đến là PancakeSwap. Vậy PancakeSwap DEX là gì? Đây là sàn giao dịch phi tập trung lớn nhất trên nền tảng BNB Chain. Hiện nay, PancakeSwap cung cấp cho người dùng đa dạng các sản phẩm: xổ số, NFT, Swap… và đã mở rộng hoạt động Ethereum và Aptos.
Theo thống kê, khối lượng giao dịch của sàn giao dịch DEX này trên BNB Chain khoảng 222 triệu USD mỗi ngày với hơn 3604 cặp giao dịch khác nhau.
Sàn DEX Curve Finance
Cái tên thứ ba nằm trong top sàn giao dịch phi tập trung là Curve Finance. Nền tảng AMM này có nhiều điểm tương đồng với Uniswap DEX và Balancer. Tuy nhiên, Curve sử dụng thuật toán hiệu quả hơn nên có mức phí, trượt giá và tổn thất thấp nhất trong các sàn giao dịch phi tập trung. Hiện tại, sàn đã mở rộng hoạt động trên khá nhiều nền tảng như: Arbitrum, Fantom, Polygon… Theo đó, khối lượng giao dịch hiện tại của sàn đang là 154 triệu USD với hơn 105 cặp giao dịch khác nhau.
Sự khác biệt giữa sàn CEX và DEX là gì?
Nhắc đến DEX người ta luôn nghĩ đến CEX, bởi đây là hai loại sàn giao dịch phổ biến nhất hiện nay. Vậy, sự khác biệt lớn nhất giữa sàn CEX và DEX là gì? Mời bạn đọc cùng tham khảo bảng so sánh dưới đây để biết thêm chi tiết.
| Yếu tố so sánh | Sàn DEX | Sàn CEX |
| Bên quản lý tài sản | Người dùng của sàn | Bên thứ 3 (trung gian) |
| Tài khoản giao dịch | Không có tài khoản | Có tài khoản |
| Số lượng Token được hỗ trợ | Không có giới hạn | Có giới hạn |
| Tính riêng tư | Cao | Thấp |
| Tính bảo mật | Hạn chế rủi ro bị tấn công | Rủi ro bị tấn công |
| Phí giao dịch | Phí giao dịch trên sàn giao dịch phi tập trung phụ thuộc vào mạng lưới | Tính phí giao dịch |
Nên giao dịch trên sàn CEX hay DEX
Việc lựa chọn giao dịch trên sàn CEX hay DEX cũng là một điều khó khăn đối với trader. Tuy nhiên theo lời khuyên của chuyên gia, nếu bạn mới bước chân vào thị trường Crypto thì nên làm quen với sàn CEX trước. Bởi giao diện sàn CEX khá thân thiện, giúp người dùng quen dần với cách thức giao dịch cơ bản. Đồng thời biết được cách đầu tư Crypto hiệu quả và bảo mật tài khoản sao cho an toàn.
Sau một thời gian thử nghiệm, trader có thể chuyển đổi sang sử dụng DEX. Tiếp tục trải nghiệm trên các sàn giao dịch phi tập trung để tìm kiếm cơ hội và gia tăng lợi nhuận khi giao dịch DEX.
Xem thêm: Đăng ký tài khoản MEXC – Sàn giao dịch Crypto uy tín
Một số điều cần lưu ý khi giao dịch trên sàn CEX và DEX
Đừng quên bỏ túi một số điều lưu ý quan trọng sau đây khi giao dịch trên sàn CEX và DEX để đảm bảo an toàn nhất cho bản thân:
- Kiểm tra địa chỉ URL, tránh sử dụng trang web giả mạo hoặc lừa đảo.
- Kiểm tra giao dịch trước khi xác nhận để không gặp phải các lỗi không mong muốn.
- Tăng cường an toàn bằng cách sử dụng ví lưu trữ phần cứng, đảm bảo tài sản không bị tấn công mạng.
- Lựa chọn cặp giao dịch và thanh khoản phù hợp. Điều đó giúp bạn tránh khỏi sự mất mát trong việc thực hiện đầu tư DEX.
- Không giao dịch Margin và Leverage nếu không hiểu rõ về chúng. Bởi nó có thể mang lại lợi nhuận lớn nhưng cũng đi kèm rủi ro cao.
- Cập nhật các tin tức Crypto liên tục để tránh các nguy cơ tiềm ẩn.
Tổng kết:
Không chỉ đại diện cho sự phát triển của phương thức giao dịch phi tập trung mà DEX còn góp phần quan trọng vào sự hoàn thiện của hệ sinh thái DeFi. Hy vọng rằng với những chia sẻ trên sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về sàn giao dịch này. Đừng quên, nhấn theo dõi Trading Crypto để nhận thêm nhiều thông tin hữu ích về thị trường Crypto nhé!
FAQs:
Sàn giao dịch phi tập trung DEX có an toàn không?
Bất cứ sàn giao dịch nào cũng tiềm ẩn rủi ro. Tuy nhiên, DEX đảm bảo an toàn hơn nhiều so với các sàn tập trung khác.
Sàn DEX có tích hợp ví cứng không?
Hầu hết các sàn giao dịch DEX đều tích hợp ví cứng như: Ledger Nano S hay Trezor. Qua đó, người dùng có thể gửi tài sản kỹ thuật số trực tiếp từ ví cứng đến hợp đồng thông minh trên sàn giao dịch phi tập trung.
Xu hướng phát triển của sàn phi tập trung trong tương lai như thế nào?
Tuy nền kinh tế năm 2021 gặp khủng hoảng bởi đại dịch Covid nhưng DEX vẫn càng ngày càng phát triển. Dự đoán, tiềm năng của các dịch vụ trên DEX sẽ rất rộng mở.
